Συνέντευξη με τον π.Μεθόδιο, ηγούμενο της Μονής Γηρομερίου

Μαθήτρια:  Πάτερ Μεθόδιε ευλογείτε.

Π. Μεθόδιος: Ο Κύριος

Μαθήτρια: Είμαστε από την πρώτη τάξη του Γενικού Λυκείου Φιλιατών και αναλάβαμε φέτος στη ερευνητική εργασία να ασχοληθούμε με το θέμα «Μονή Γηρομερίου από το χθες στο σήμερα». Έτσι ήρθαμε σήμερα εδώ για να προσευχηθούμε στην Παναγία και να συλλέξουμε φωτογραφίες και πληροφορίες για τον τόπο. Σας ευχαριστούμε πολύ που μας υποδεχθήκατε και που δεχθήκατε να κάνετε μαζί μας αυτή τη συζήτηση.

Π. Μεθόδιος: Να είστε καλά, ό,τι θέλετε, σας ακούμε.  

…

Μαθήτρια: Πώς θα χαρακτηρίζατε την ζωή σας στο Μοναστήρι;

Π. Μεθόδιος: Εξαρτάται από ποια άποψη ρωτούμε. Για μένα είναι ο φυσικότερος τρόπος ζωής, για μένα που εγώ βεβαίως όπως σας είπα και στην αρχή έχω αυτή την ιδιαίτερη διάθεση, αγάπη και κλίση προς αυτό το χώρο. Βεβαίως όπως κάθε τρόπος  ζωής έχει δυσκολίες αλλά ωστόσο για μένα είναι κάτι το οποίο δεν μπορούσα να φανταστώ και διαφορετικά τον εαυτό μου και την ζωή μου.

Μαθητής : Εγώ θα ήθελα να  θίξω ένα επίκαιρο θέμα. Έχετε παρατηρήσει αύξηση των πιστών που επισκέπτονται το Μοναστήρι τώρα με την κρίση;

Π. Μεθόδιος:  Κοιτάξτε, είναι σχετικό πάντα το ζήτημα. Βεβαίως είναι παρατηρημένο ότι διαχρονικά σε περιόδους κρίσης και δυσκολιών, σίγουρα οι άνθρωποι στρέφονται περισσότερο στο Θεό. Μπορώ να πω ότι ναι υπάρχει μια σχετική αύξηση του κόσμου χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι και μόνο αυτός ο λόγος, γιατί εδώ επιπλέον στο Μοναστήρι και στο συγκεκριμένο μάλιστα Μοναστήρι επειδή κι εσείς είδατε που βρισκόμαστε, υπάρχει και το θέμα της μετακίνησης. Δηλαδή η κρίση μπορεί να λειτουργήσει και αντίστροφα γιατί ο άλλος παράδειγμα θέλει να κάνει κάποια χιλιόμετρα που πρέπει να αφιερώσει χρόνο και χρήμα. Βεβαίως δεν είναι το ίδιο εύκολο σε μια εποχή κρίσης ως μια εποχή οικονομικής άνθησης.  Γιατί όταν μετράς το λεπτό ας πούμε δεν είναι εύκολο να διαθέσεις πολλά χρήματα για βενζίνη για να κινηθείς. Αυτό που έχουμε παρατηρήσει είναι ότι υπάρχει μεν προσέλευση, δεν έχει διακοπεί, όπως σας είπα έχουμε παρατηρήσει και αύξηση απλά  υπάρχει μεγαλύτερη απόσταση πλέον. Κάποιοι άνθρωποι που ερχόντουσαν τακτικά , 3 φορές την εβδομάδα , τώρα έρχονται 1 ή 2 το πολύ. Η οικονομική στενότητα δηλαδή περιόρισε τη συχνότητα των επισκέψεων.

Μαθητής: Τι γνώμη έχετε για τις προγαμιαίες σχέσεις των νέων;
Π. Μεθόδιος: Κοιτάξτε, είναι ένα θέμα το οποίο είναι ξεκάθαρο, δεν υπάρχει θέμα δεν αλλάζει η Εκκλησία μας όπως το ξέρουμε πολύ καλά και το διδάσκεστε στο σχολείο δεν αλλάζει ανάλογα την εποχή τις θέσεις της. Η Εκκλησία μας , ο ίδιος ο Χριστός ουσιαστικά καλεί να είμαστε αγωνιστές, να είμαστε εγκρατείς δηλαδή ο αγώνας είναι σε όλα τα επίπεδα σε όλες τις πτυχές της ζωής μας άρα και σε αυτό το επίπεδο των σχέσεων ανάμεσα στα δυο φύλα. Και βεβαίως η τέλεια επιλογή για τον άνθρωπο είναι να είναι εγκρατής, να είναι καθαρός και αγνός μέχρι την ώρα που θα αποφασίσει πως θα κινηθεί στο επίπεδο της ζωής του. Βεβαίως δεν είναι κανένας καταδικασμένος. Ο Θεός όπως ξέρετε αγαπάει τους ανθρώπους και ο ίδιος ο Χριστός δεν καταδίκασε κανέναν και η Εκκλησία δεν καταδικάζει κανέναν. Απλά η Εκκλησία προτείνει και μάλιστα για το δικό μας καλό, για να ζήσουμε εμείς πιο άνετα, πιο εύκολα, για να έχουμε λιγότερες συνέπειες στη ζωή μας. Γι’ αυτό το λόγο και προτείνει την επιλογή στον κάθε άνθρωπο να είναι  εγκρατής στον εαυτό του και βεβαίως και στις διαφυλικές  σχέσεις μεταξύ αγοριών και κοριτσιών. Γιατί οι συνέπειες είναι αυτές που πρέπει να φυλάξουμε. Και οι συνέπειες δεν φυλάγονται αν  δεν φυλάξουμε και τις πρώτες επιλογές μας .

Μαθητής: Τι απομακρύνει τους νέους από το μοναχισμό;

Π. Μεθόδιος: Κοιτάξτε, ο μοναχισμός, όπως είπαμε και πριν, είναι ένας ιδιαίτερος χώρος, μια ιδιαίτερη κλίση, μέσα στη ζωή της εκκλησίας οπότε κατά συνέπεια αυτό που μπορεί να απομακρύνει έναν άνθρωπο από τον χώρο του μοναχισμού είναι η έλλειψη της ίδιας της σχέσης του με το Θεό. Δηλαδή είναι λίγο απίθανο ένας άνθρωπος που δεν σχετίζεται καν με το Θεό να βρει ως επιλογή και καταφύγιο το μοναστήρι. Αυτό είναι το βασικότερο. Από εκεί και πέρα βεβαίως τα αρνητικά δεδομένα που υπάρχουν από μεριάς ανθρώπων, σφάλματα ανθρώπινα, λειτουργούν αρνητικά και ως δυσφήμιση και φυσικά ως αίτια απομάκρυνσης. Ωστόσο βέβαια αυτό που πρέπει εμείς να προσέχουμε σαν άνθρωποι, σαν λογικά όντα και χριστιανοί είναι να κάνουμε τη διάκριση μεταξύ ανθρώπου, ο οποίος μπορεί να έχει σφάλματα άπειρα, όχι ένα-δυό και φυσικά του θεσμού ο οποίος είναι άγιος. Ο θεσμός είναι άγιος, η Εκκλησία είναι αγία γιατί την ίδρυσε ο Χριστός και δεν έχει σφάλματα. Οι άνθρωποι κάνουν σφάλματα. Και δε σημαίνει ότι εξαιτίας του ανθρώπινου   σφάλματος πρέπει να στοχοποιηθεί ή να φορτωθεί την ευθύνη για το σφάλμα του ο θεσμός. Αυτή η διάκριση είναι απαραίτητη και πρέπει να γίνεται πάντοτε και επίσης είναι για όλους τους χώρους και πολύ περισσότερο για το χώρο της Εκκλησίας.

Μαθήτρια: Ακούμε τη λέξη μοναχός και λέμε για να κλειστεί σε κάποιο μοναστήρι πρέπει να είναι ένας καλός άνθρωπος. Γίνεται κάποιος να γίνει μοναχός ενώ είναι αμαρτωλός;

Π. Μεθόδιος: Ο χώρος του μοναχισμού είναι κατεξοχήν χώρος μετάνοιας. Η ζωή του μοναχού είναι μια ζωή συνεχούς μετάνοιας. Γι’ αυτό το λόγο στο μοναχισμό δεν υπάρχουν τα λεγόμενα κωλύματα,  δηλαδή εμπόδια. Δεν υπάρχει κανένας που να εμποδίζεται. Δηλαδή και ο μεγαλύτερος εγκληματίας του κόσμου μπορεί να γίνει μοναχός. Δεν του αρνείται τη θέση του μοναχού η Εκκλησία γιατί όπως σας είπα η ζωή του μοναχού συνίσταται ουσιαστικά στη λέξη μετάνοια. Άρα όχι μόνο δεν εμποδίζεται αλλά προτρέπεται κιόλας γιατί η μετάνοια σώζει τον άνθρωπο. Ιδιαίτερα το σχήμα το μοναχικό.  «Με αυτό το σχήμα μπορεί να σωθεί ο κάθε άνθρωπος». Έτσι ήταν ένα όραμα που είχε δει ο Μέγας Παχώμιος όταν ένας άγγελος εμφανίζεται με το συγκεκριμένο ένδυμα,  την εικόνα της μορφής του μοναχού, και του είπε «Με αυτό το σχήμα, Παχώμιε σώζεται πάσα σάρξ», κάθε άνθρωπος μπορεί να σωθεί. Άλλο η Ιεροσύνη που είναι εξειδικευμένη υπηρεσία στο χώρο της Εκκλησιάς, όπου εκεί γίνεται και πρέπει να γίνεται έλεγχος, ένα πραγματικό «κοσκίνισμα» να μπαίνουν όσο το δυνατόν καθαρότεροι άνθρωποι, πιο σωστοί, γιατί είναι συγκεκριμένη υπηρεσία και επιβάλλεται έτσι, εδώ στο χώρο του μοναχισμού μπορεί να είναι δεκτός ο καθένας. Αυτό δε σημαίνει ότι γενόμενος  μοναχός κάποιος μπορεί να συνεχίσει τη ζωή του που έκανε πριν. Να το ξεκαθαρίσουμε αυτό, γιατί ακόμα και η αλλαγή η εξωτερική που βλέπει το μαύρο το πένθιμο ρούχο δείχνει τη ζωή της μετανοίας, της αλλαγής, δηλαδή αφήνω αυτό που ήμουν ό,τι και αν ήμουν μικρός μεγάλος, πλούσιος φτωχός, καλός κακός, αμαρτωλός δίκαιος και γίνομαι ένας άνθρωπος πλέον που προσπαθεί να ζει κοντά στο Χριστό με συνεχή αγώνα, που βεβαίως κυρίως πάνω από όλα είναι η μετάνοια.

Μαθήτρια: Δηλαδή ο Μοναχισμός είναι ένας τρόπος μετάνοιας;

π. Μεθόδιος: Είναι ο κατεξοχήν τρόπος μετάνοιας , είναι μια ζωή συνεχούς μετάνοιας. Ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακος ορίζει ότι ο μοναχισμός είναι  «βία φύσεως διηνεκής» δηλαδή ένα ζόρισμα του εαυτού μας συνέχεια, μέχρι το θάνατό μας. Δηλαδή θέλω να κάνω αυτό αλλά φρενάρω τον εαυτό μου, ελέγχω, ζορίζω τον εαυτό μου και δεν το κάνω. Γι’ αυτό και βλέπουμε από το χώρο του μοναχισμού έχουν αναδειχθεί οι μεγαλύτερες  μορφές αγίων, λογίων, ηρώων της πίστεως και ηρώων της πατρίδας βεβαίως. Γιατί η αυταπάρνηση που πρέπει να διακρίνει το σωστό μοναχό,  είναι το ξεκίνημα για κάθε καλό, για κάθε αρετή. Μη ξεχνάτε για παράδειγμα εσείς τα παιδιά που ασχολείστε με τον αθλητισμό, για να γίνει κάποιος σωστός αθλητής αφήνει πολλά πράγματα πίσω του. Αφήνει το φαγητό, αφήνει τη διασκέδαση, αφήνει κακές επιλογές και καταχρήσεις, αλλιώς δε μπορεί να γίνει αθλητής και μάλιστα πρωταθλητής και να διεκδικήσει μια καλή θέση στο βάθρο. Αντίστοιχο λοιπόν είναι κι αυτό μέσα στα πλαίσια της πνευματικής ζωής. Ο μοναχός  είναι ένας αθλητής του πνεύματος.

Μαθήτρια: Σας έχει δοθεί κάποιο σημάδι ώστε να έρθετε σε επικοινωνία με το Θεό;

Π. Μεθόδιος: Κοιτάξτε, προσωπικά όλοι έχουμε τέτοια σημάδια, μη σας φαίνεται περίεργο. Ο Θεός με όλους τους ανθρώπους επικοινωνεί και σε όλους μας στέλνει σημάδια. Το θέμα είναι εμείς οι άνθρωποι να τα αντιλαμβανόμαστε. Προσωπικά έχω και καθημερινά μπορώ να πω, μη θεωρήσετε υπερβολή αυτό που σας λέω. Εγώ όμως έχω διαμορφώσει μια τέτοια στάση ζωής και βλέπω σε πάρα πολλά πράγματα τη θέση και την κατεύθυνση που μου δείχνει ο Θεός σε οτιδήποτε. Δηλαδή πολλές φορές μπορεί να μου δοθεί μια απάντηση σε έναν προβληματισμό μου, σε ένα θέμα που με απασχολεί. Βεβαίως, μη πάει το μυαλό σας ότι βγαίνει ένας παππούλης και λέει ‘’γεια σου Πάτερ είμαι ο Θεός’’, όχι με αυτό τον τρόπο αλλά με πολλούς και διάφορους τρόπους. Για παράδειγμα, σε μια άσχετη κουβέντα που μπορεί να πει ο Βαγγέλης ο συμμαθητής σας, εγώ βλέπω μια απάντηση που μου στέλνει ο Θεός σε κάτι. Αλλά αυτό εξαρτάται από εμάς τους ίδιους τους ανθρώπους, πάρα πολλές φορές. Άκουγα νωρίτερα που συζητούσατε για τους πατέρες, τους συγχρόνους τους αγίους.Είχε τύχει δύο φορές να μιλήσω με συγχρόνους γεροντάδες, όχι για τους συγκεκριμένους.

Ο ένας έχει ήδη κοιμηθεί. Είχα και στις δύο περιπτώσεις ένα θέμα που με απασχολούσε ιδιαίτερα και δεν το είχα εκμυστηρευτεί σε κανέναν από αυτούς και έτυχε τον ένα στα ζωντανά στο Άγιον Όρος και τον άλλο στο τηλέφωνο. Απλά για ένα «Χρόνια Πολλά» μου το έδωσε στο τηλέφωνο ένα δικό μου πνευματικό παιδί, μου λέει πάρε και μίλα με τον Γέροντα. Ήταν ο πατήρ Αμβρόσιος από την Μονή Δαδίου, ο οποίος πρόσφατα είχε κοιμηθεί. Και πάνω στην κουβέντα «Γέροντα, τι κάνετε; Χρόνια Πολλά, Καλή Χρονιά να έχουμε» - ήταν περίοδος Χριστουγέννων- μου λέει μια κουβέντα η οποία ήταν σαν να τον ρώτησα τι να κάνω σε αυτό το θέμα. Τόσο εύγλωτος ήταν, τόσο ξεκάθαρος ο λόγος του.

Και σε μια άλλη περίπτωση στο Άγιο Όρος, που σας λέω ενδεικτικά τώρα, που μιλούσε ο Γέροντας ο ηγούμενος της Μονής του Αγίου Παύλου, ο πατήρ Παρθένιος, που είναι έτσι πάρα πολύ ανεβασμένος, άγιος άνθρωπος, μιλούσε σε κάποιον προσκυνητή αλλά του είπε ακριβώς μία κουβέντα, αναφερόμενος σε συγκεκριμένο θέμα, το οποίο εκείνη την ώρα με έκαιγε εμένα. Οπότε δεν μπορούσα να μην το δω ξεκάθαρα ότι αυτό ήταν μήνυμα σε εμένα, που βέβαια δεν ήταν τυχαίο, ήταν από τον Θεό. Έχουμε πολλές τέτοιες περιπτώσεις.  Και άλλα βέβαια τα οποία θέλουν ώρες να καθίσουμε να τα πούμε.

Μαθήτρια: Το κομποσχοίνι που έχετε στο χέρι σας συμβολίζει κάτι;

π. Μεθόδιος: Το κομποσχοίνι δεν συμβολίζει κάτι. Είναι εργαλείο προσευχής. Κάθε κίνηση που κάνεις με το δάχτυλο σου, κάθε κόμπο που κατεβάζει το δάχτυλο, σου υπενθυμίζει να προσεύχεσαι εκείνη την ώρα στο Θεό. Λες αυτή την λεγόμενη καρδιακή, νοερά προσευχή, το «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με». Η κίνηση του χεριού βοηθάει τον άνθρωπο και ιδιαίτερα τον μοναχό να θυμάται ότι πρέπει να έχει κατά νου πάντοτε την επίκληση του Θεού. Είτε κάθεται, είτε δουλεύει. Αυτό είναι το τέλειο . «Αδιαλείπτως προσεύχεσθε», όπως έλεγε ο Απόστολος Παύλος. Αδιαλείπτως σημαίνει συνέχεια, ασταμάτητα. Ο Άγιος Γρηγόριος λέει ότι «είναι προτιμότερο να θυμάσαι το έργο του Θεού, να προσεύχεσαι, παρά να τον αναπνέεις». Μια χαρακτηριστική έκφραση «Μνημονευτέον Θεού ή αναπνευστέον».  Λοιπόν όλα αυτά οδήγησαν τους μοναχούς ιδιαίτερα , να χρησιμοποιούν  το κομποσχοίνι σαν εργαλείο προσευχής. Για τους μοναχούς βέβαια υπάρχει και ο Κανόνας. Τι σημαίνει Κανόνας; Είναι ένας συγκεκριμένος τρόπος προσευχής που έχει να κάνει ας πούμε και με μέτρα. Ο μοναχός, παράδειγμα δηλαδή εγώ πρέπει να κάνω την ημέρα δέκα κομποσχοίνια. Ένα κομποσχοίνι,  ένα σκοινί με κόμπους απαριθμεί εκατό κόμπους. Δηλαδή πρέπει δέκα φορές επί εκατό να πω αυτήν την προσευχή, όταν προσεύχομαι μόνος μου,  «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησον με τον αμαρτωλό». Σε αυτό το σημείο το κομποσχοίνι βοηθά να μετράς τον Κανόνα. Αλλά αυτή η κίνηση συνεχώς βοηθάει τον Μοναχό να κρατήσει το νου του στην προσευχή, γιατί ο νους φεύγει, έτσι; Όταν όμως γυρίζω έτσι, εγώ λέω τι κάνω τώρα; Αυτή η διαδικασία έχει ως σκοπό να προσπαθήσει ο άνθρωπος να συνηθίσει ψυχοσωματικά να προσεύχεται. Έχουμε παραδείγματα ανεβασμένων  μοναχών οι οποίοι προσεύχονταν ακόμα και στον ύπνο τους. Το σώμα κοιμόταν και ο νους έλεγε «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με». Είχαν πετύχει δηλαδή το «αδιαλείπτως προσεύχεσθε». Αυτά βέβαια είναι μεγάλα ασκητικά κατορθώματα.

Μαθητής: Νιώθετε ποτέ μοναξιά;

Π. Μεθόδιος: Ο μοναχός, όσο και  αν ακούγεται παράδοξο, δεν νιώθει ποτέ μόνος. Και μόνος αν είσαι, που κυρίως από εκεί  προέρχεται η λέξη μοναχός, δεν νιώθεις μοναξιά. Έχει γραφτεί ένα βιβλίο από έναν λόγιο μοναχό Αγιορείτη με τίτλο «Η ερημία  των πόλεων και η κοινωνία της ερήμου». Τέσσερις λέξεις που μεταξύ του έχουν αντίθετη σχέση. Λοιπόν ακούγεται οξύμωρο αλλά είναι αληθινό. Η πιο σκληρή μοναξιά για τον άνθρωπο είναι να αισθάνεται μόνος και γύρω του να είναι χιλιάδες άνθρωποι, όπως δυστυχώς συμβαίνει στις σύγχρονες αστικές κοινωνίες. Ενώ το αντίστροφο όταν είσαι μόνος σου αντιλαμβάνεσαι ότι δεν έχεις κανέναν άλλο γύρω σου και αυτή η αίσθηση   μόνωσης δε σου κοστίζει ως την π0ροηγούμενη περίπτωση, που επιπλέον για μας τους μοναχούς που ζούμε αυτήν την προσπάθεια να ζήσουμε σωστά την ιδιότητα μας, μας κάνει να είμαστε έστω κι αν δεν υπάρχει άλλος, εντάξει. Ακόμη κι αν κάποιος είναι ερημίτης, όπως ο Άγιος Νείλος. Εμείς εδώ είμαστε μια μικρή κοινωνία, είμαστε τέσσερα άτομα εδώ, είμαστε σαν μια οικογένεια αλλά θέλω να σας πω και μόνος του να είναι ο μοναχός δεν νιώθει μοναξιά γιατί υπήρχε μια άμεση επικοινωνία , μιλάει στο Θεό και μιλάει όπως μιλάμε οι δυο μας τώρα, και αυτό είναι το σωστό, και έτσι πρέπει να μιλάμε όλοι μας. Ο ερημίτης, ο μοναχός που ζει με τέτοιο σωστό τρόπο, το βιώνει άμεσα αυτό και γι’ αυτό δεν τον ενοχλεί η απομόνωσή του έστω κι αν είναι σε μια σπηλιά ή αν είναι σε μια πέτρα πάνω.

…

Μαθητές: Ευχαριστούμε πολύ.

Π. Μεθόδιος:  Να είστε καλά. Καλή πρόοδο να έχετε. Να σας έχει ο Θεός καλά.

Ακούστε ολόκληρη τη συνέντευξη στο ιστολόγιο μας πατώντας ΕΔΩ